Azerbaycan ve Ermenistan arasında uzun süredir devam eden gerilim, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın arabuluculuğu ile yeni bir döneme girmeye hazırlanıyor. 2023 yılı itibarıyla, Kafkasya’da stratejik bir öneme sahip olan bu iki ülkenin arasında sağlanan anlaşma, tarihsel ve siyasi açıdan oldukça kritik bir adım olarak değerlendiriliyor. Peki, bu anlaşmanın arka planı, sonuçları ve bölgedeki yansımaları neler? İşte, Trump’ın aradığı barışın Kafkasya’daki yankıları ve Azerbaycan-Ermenistan anlaşmasının detayları.
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki çatışmalar, 20. yüzyılın başlarına kadar uzanmaktadır. Özellikle 1988-1994 yılları arasında yaşanan Dağlık Karabağ Savaşı, iki ülke arasındaki ilişkileri derinden etkilemiştir. O tarihten bu yana bölgedeki gerilim, zaman zaman ateşkesler ve barış görüşmeleri ile hafifletilmeye çalışılmış, ancak kalıcı bir çözüme ulaşılamamıştır. Trump, 2020 yılında Dağlık Karabağ’daki çatışmaların patlak vermesi üzerine ABD’nin arabuluculuk rolünü üstlenmişti fakat bu süreç kısmen sonuçsuz kalmıştır. 2023 yılındaki yeni anlaşma ise, Trump’ın dış politika stratejilerinin yeniden gözden geçirildiği bu dönemde, uluslararası ilişkilerdeki rolünü yeniden pekiştirme çabası olarak öne çıkmaktadır.
Azerbaycan-Ermenistan anlaşması, yalnızca iki ülke arasındaki ilişkileri değil, aynı zamanda bölgedeki tüm güç dengelerini değiştirebilir. Anlaşmanın içeriği, toprak karşılıkları, mülteci dönüşü, askeri çekilme ve ekonomik iş birliği gibi birçok alanda kapsamlı düzenlemeleri içermektedir. Özellikle enerji kaynakları açısından zengin olan Azerbaycan, Hazar Denizi yoluyla Avrupa’ya enerji nakli konusunda önemli bir aktör konumundadır. Bu anlaşma sayesinde, Azerbaycan’ın enerji koridoru üzerindeki hakimiyeti pekişebilir ve bölgedeki ekonomik iş birliği artabilir.
Öte yandan, Ermenistan için de bu anlaşma hayati bir öneme sahiptir. Ülke, ekonomik olarak zor bir dönemden geçmektedir ve anlaşma, bölgedeki izolasyonunu azaltma ve yeni ticari yollar bulma şansı sunabilir. Ermenistan’ın stratejik olarak yeniden konumlanması, Rusya ve Batı ülkeleri ile ilişkileri açısından da yeni fırsatlar yaratabilir. Bu durum, Ermenistan’ın uluslararası alanda daha fazla söz sahibi olmasını sağlayabilir.
Sonuç olarak, Trump’ın barış arayışı Kafkasya’da bir sonuç verdi. Azerbaycan-Ermenistan arasındaki yeni anlaşma, hem bölgesel hem de küresel dengeleri sarsacak bir gelişme olarak öne çıkıyor. Gelecek günlerde bu anlaşmanın nasıl hayata geçeceği ve tarafların ne tür adımlar atacağı ise dikkatle incelenmesi gereken bir konu olacak. Anlaşmanın uygulanması, bölgedeki istikrarı sağlama ve yeni iş birliği fırsatlarını değerlendirme açısından hayati bir öneme sahip. Bununla birlikte, uluslararası gözlemcilerin ve özellikle ABD’nin bu süreci nasıl yöneteceği de merak konusu.